تاثیر تربیتی معلم فراتر از چارچوب کلاس درسی است
معاون سابق آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش گفت: معلمان کسانی هستند که دانش آموزان دوره مهمی از زندگی را به صورت طولانی با آن‌ها می‌گذرانند و تاثیر تربیتی معلم فراتر از چارچوب کلاس درسی است.
«رضوان حکیم‌زاده» معاون سابق آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش در ميزگرد نقد و بررسي سن ورود داوطلبان به نظام آموزش و پرورش كشور كه به ميزباني دبيرخانه شوراي عالي آموزش و پرورش برگزار شد، اظهار داشت: داوطلبان معلمی بالای۳۰ سال سن از همکاران جوانتر عملکرد بهتری دارند. انگیزه درونی در سن بالاتر بیشتر از سن پایین است و افراد بالای۳۰ سال تدریس را ماموریت می‌دانند و نسبت به آن تعهد جدی دارند و برعکس اکثر افراد جوان به معلمی فقط به عنوان یک شغل نگاه می‌کنند.
حکیم‌زاده افزود: سن یک معیار است و باید دید به کلی معلمان با چه معیارهایی وارد این شغل می‌شوند. معلمان وسیع‌ترین گروه تأثیرگذار شغلی هستند. معلمان کسانی هستند که دانش آموزان دوره مهمی از زندگی را به صورت طولانی با آن‌ها می‌گذرانند. تاثیر تربیتی معلم فراتر از چارچوب کلاس درسی است.
او با اشاره به گزارشات متعدد در حوزه سن ورود معلمان که از سمت نهادها و کشورهای مختلف صورت گرفته از جمله یونسکو و پيزا افزود: در کشورهایی مانند آمریکا، کانادا، چین، سنگاپور، ایرلند، آلمان و… معیارهای متعددی را برای ورود داوطلبان به شغل معلمی مدنظر قرار می‌دهند.
حکیم‌زاده اظهار کرد: مثلا پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان با گروه‌های سنی معلمان را بررسی می‌کنند همچنین ویژگی‌های عاطفی، اخلاقی، انگیزه، وضعیت تحصیلی، شایستگی گفتاری و نوشتاری و تجربیات کاری آن‌ها معیارهایی است که مورد توجه قرار می‌گیرد.
معاون سابق آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش ادامه داد: باید به دقت بررسی کرد که اگر داوطلب با سن بالاتر وارد شغل معلمی شود رویکرد چه خواهد بود؟ تحقیقات نشان داده معلمانی که سن بالاتری دارند تمایل کمتری برای جابه جایی فیزیکی محل کار دارند همچنین ارزش‌های ذاتی و علایق تدریس آن‌ها متفاوت است.
حکیم‌زاده تاکید کرد: این تحقیقات و گزارش‌ها نشان می‌دهد که داوطلبان معلمی بالای ۳۰ سال سن از همکاران جوانتر عملکرد بهتری دارند. انگیزه درونی در سن بالاتر بیشتر از سن پایین است و این افراد بالای ۳۰ سال تدریس را ماموریت می‌دانند و نسبت به آن تعهد جدی دارند و برعکس اکثر افراد جوان به معلمی فقط به عنوان یک شغل نگاه می‌کنند. داوطلب معلمی با سن بالاتر توانمندی و پتانسیل بیشتری برای معلم خوب شدن دارند و ضمن اینکه آمادگی روانی بهتری نیز برای معلم شدن دارند. در تحقیقات صورت گرفته شرکت کنندگان معلمی بالای ۳۰ سال تمایل بیشتری برای تصمیم گیری مستقیم و بدون وابستگی به دیگران دارند که خصلت استقلال داشتن در تصمیم‌گیری برای معلم مفید است.
حکیم زاده با ارائه برخی آمار در گزارشاتی بین المللی گفت: درصد معلمان بین ۳۰ تا ۳۲ سال در شیلی و ایرلند حدود ۴۰ درصد است. همچنین معلمانی با سن ۴۰ تا ۴۹ سال در کانادا، برزیل، کره جنوبی، اسپانیا و… ۳۶ درصد معلمان دوره ابتدایی را تشکیل می‌دهند و درصد معلمان بالای ۵۰ سال در ابتدایی در اروپا ۳۴ درصد است. برخی گزارشات درخصوص عملکرد معلمان ۳۱ سال به بالا در دوره‌های تربیت معلم و توان کسب نمره الف بالاتر از دانشجومعلمان جوانتر است و آن‌ها ۱۲ درصد بیشتر از دانشجومعلمان زیر ۳۱ سال نمرات بهتری کسب کردند.
استاد دانشگاه تهران گفت: برای تصمیم گیری اگر بخواهیم به شواهد توجه کنیم می‌بینیم عملکرد کشورها در خصوص جذب معلم متفاوت بوده و ما به مسئله سن در جذب معلمان به شدت تکیه کرده‌ایم و به سایر ملاک‌ها بی‌توجه بودیم.
حکیم‌زاده با اشاره به اینکه هوش سیال و متراکم در عملکرد افراد اثرگذار است اظهار کرد: هرچه اشخاص جوان باشند هوش سیال بالاتری دارند اما با تجربه بیشتر هیجان مدیریت می‌شود و افراد عملکرد بهتری دارند. با کار پژوهشی که در این مدت انجام دادم و استناد بر گزارشات موجود از کشورهای OECD لحاظ کردن سن به عنوان ملاک اصلی برای ورود داوطلبان به شغل معلمی کافی نیست و باید ملاک‌های دیگری را در نظر گرفت که از آن‌ها غفلت کرده ایم.